Regalisso-bastardo
Polypodium vulgare
Polypodiaceae
Àutri noum : Regalisso-de-chivau, Regalisse-bastard, Poulipòdi.
Nom en français : Polypode commun.
Descripcioun :La regalisso-bastardo trachis au nostre subretout en mountagno sus sòu séusous. I'agrado li roucas e li bos fres. Pèr la bèn destria de sa cousino, Polypodium interjectum, faudrié regarda lis espourange au microuscope (x 100) pèr verifia que i'ague mai de 11 celulo à l'assiso mecanico. Pamens lis espourange devènon madur l'estiéu eici alor que pèr P. interjectum, es en autouno. De nouta tambèn qu'aquesto assiso èi mai sourno eici (fotò-sèmblo un vèrme brun).
Usanço :La regalisso-bastardo tèn soun noum de soun rizoumo (fotò) qu'a lou goust de la regalisso. Tastas ! Es uno planto vertuouso contro lou tussi, lou quiéu tapa e li vèrme. Peréu èi diuretico e coulagogo.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 10 à 30 cm
Fueio : Foundo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Polypodium
Famiho : Polypodiaceae
Ordre : Polypodiales
Coulour de la flour :
Ges de flour
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : Ges de flour
Flourido :
Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 0 à 2300 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Roucas
- Bos fres
Estànci : Coulinen à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Polypodium vulgare Shivas, 1961
Coutello(-pudènto)
Iris foetidissima
Iridaceae
Noms en français : Iris fétide, Iris gigot.
Descripcioun :Aquesto coutello trachis en mato dins li relarg fres, souvènt proche d'aigo. Fai de flour pas trop grando en raport emé sa taio e la de si fueio (tambèn larjo fin qu'à 4 cm). Fai de poulìdi grano coulour d'arange que se vèson de tèms en ivèr, alor que la flourido èi pulèu courteto.
Usanço :La coutello-pudènto, coume tóuti li planto de sa famiho, èi di proun empouisounanto. Soun pulèu li bèsti que, de cop que i'a, s'empouisounon emé lou fen seca. Caup d'alcalouïde dangeirous que dounon de fouiro sanguinouso. De la touca pòu faire de dermatito.
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5 à 6 cm
Flourido : Printems
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 700 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Bos fres
- Ribiero
- Baragno
- Órle de bos
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Iris foetidissima L., 1753